Weergaven: 2
Doorbraak in bijenvoeding: sterolen uit gist als sleutel tot gezonde honingbijen
Honingbijen zijn onmisbaar voor onze voedselproductie. Ze bestuiven een groot deel van onze groenten en fruit, maar bijenvolken kampen steeds vaker met voedseltekorten door intensieve landbouw en klimaatverandering. Vooral het gebrek aan gevarieerd stuifmeel vormt een groot probleem.
Imkers gebruiken daarom soms pollenvervangers om bijenvolken door moeilijke periodes te helpen. Maar die kunstmatige bijenvoeding is vaak ontoereikend: de broedaanzet valt terug en volken verzwakken. Wetenschappers weten nu waarom: zulke producten missen een essentiële bouwsteen voor bijen, namelijk sterolen.
Wat zijn sterolen en waarom zijn ze zo belangrijk voor bijen?
Sterolen zijn vetachtige stoffen die een rol spelen in de celopbouw en hormoonhuishouding. Voor mensen is cholesterol het bekendste sterol, maar honingbijen kunnen zelf geen sterolen aanmaken. Ze moeten die volledig uit stuifmeel halen.
Bij bijen zijn zes specifieke sterolen van levensbelang, waarvan 24-methylenecholesterol de belangrijkste is. Zonder voldoende sterolen kan een volk geen gezonde larven grootbrengen. Zelfs met genoeg eiwitten en suikers stokt dan de broedontwikkeling.
Innovatie: gist als bron van bijensterolen
Een internationale onderzoeksgroep (Oxford University, TU Denemarken en partners) heeft nu een baanbrekende oplossing ontwikkeld. Ze pasten de gistsoort Yarrowia lipolytica genetisch aan, zodat deze precies de sterolen produceert die honingbijen nodig hebben.
Wanneer deze sterolen in kunstmatige bijenvoeding werden verwerkt, bleek dat volken veel langer broed konden aanhouden, zelfs zonder toegang tot stuifmeel.
Stuifmeelvervanger bij honingbijen
De komst van sterolen in bijenvoeding en pollenvervangers kan een revolutie betekenen voor de imkerij:
- Gezonde honingbijen: ook in drachtarme periodes kunnen volken blijven groeien.
- Sterkere winterbijen: betere voeding draagt bij aan een succesvolle overwintering van bijen.
- Minder concurrentie met wilde bijen: honingbijen zouden minder druk leggen op schaarse bloemen.
- Voedselzekerheid: meer en gezondere bijenvolken betekenen ook betrouwbaardere bestuiving van onze gewassen.
Verder onderzoek
Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, staan we nog aan het begin. Verdere veldproeven met grote volken zijn nodig om te bevestigen dat deze nieuwe pollenvervangers ook op lange termijn effectief zijn. Toch opent dit onderzoek de weg naar een toekomst waarin bijenvoeding eindelijk compleet is – mét de sterolen die honingbijen zo hard nodig hebben.
👉 Bronnen:
- BBC News: Honeybees could be saved by engineered yeast
- E. Moore et al. (2025). Engineered yeast provides rare but essential pollen sterols for honeybees. Nature. https://doi.org/10.1038/s41586-025-09431-y